Celem pracy jest analiza działalności Szkoły w aspekcie potrzeb zarządzania w obszarze jakości. Przedmiotem badań są procesy związane z edukacją w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Oleśnicy. Wyniki badań mają wskazać na niedociągnięcia systemu zarządzania jakością w Szkole i możliwości jego doskonalenia. Praca składa się ze wstępu, trzech rozdziałów i zakończenia wraz z wnioskami. Rozdział pierwszy pracy dotyczy przeglądu pojęcia jakości. Zawiera próbę przedstawienia tego ujęcia w znaczeniu historycznym. Porusza problem rynku usług edukacyjnych oraz wskazuje klientów tego rynku. Przedstawia też metody mierzenia jakości pracy Szkoły.
Rozdział drugi to charakterystyka Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Oleśnicy. Przedstawiona w nim jest historia Szkoły, jej cele i zadania, a także struktura organizacyjna i kształcenia uczniów Szkoły. W rozdziale trzecim zdefiniowane są procesy edukacyjne. Zalicza się do nich rekrutację, uzyskanie przez ucznia wykształcenia średniego, ocenianie, promowanie, egzaminy klasyfikacyjne i poprawkowe, przygotowanie do egzaminu dojrzałości, a także jego procedury, czyli egzamin pisemny i ustny. Spośród tych procesów wybrano proces o charakterze kluczowym dla Szkoły.
Jest nim proces oceniania wiedzy i postawy ucznia. W zakończeniu starano się wskazać na stopień realizacji celu pracy oraz sformułowano końcowe wnioski. W pracy wykorzystano literaturę krajową i zagraniczną, dotyczącą zarządzania jakością, dokumentację Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Oleśnicy oraz wyniki bezpośrednich działań i obserwacji autorki pracy, będącej nauczycielem matematyki w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Oleśnicy.
Chciałabym przedstawić fragmenty rozdziału trzeciego mojej pracy.
Identyfikacja i analiza wybranych procesów w systemie zarządzania jakością usług edukacyjnych.
Procesy omówione w pracy (tab. 2) są tworzone w oparciu o Ustawę o Systemie Oświaty1:
- Warunki i tryb przyjmowania uczniów do publicznych przedszkoli i szkół oraz przechodzenia z jednych typów szkół do drugich.
- Zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych.
Tabela 2. Procesy i ich cele w szkolnictwie średnim
|
Nazwa procesu: |
Cel procesu |
Odpowiedzialny |
1 |
Rekrutacja |
Dokonanie naboru do szkoły średniej |
Komisja Rekrutacyjna |
2 |
Uzyskanie wykształcenia średniego |
Wyposażenie ucznia w wiedzę, która pozwoli mu podjąć pracę zawodową lub kontynuować naukę |
Nauczyciel |
3 |
Ocenianie |
Dostarczenie uczniom i rodzicom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych |
Nauczyciel |
4 |
Promowanie |
Ukończenie klasy i przejście do klasy programowo wyższej lub zakończenie edukacji |
Nauczyciel Rada Pedagogiczna> |
5 |
Egzamin klasyfikacyjny |
Sklasyfikowanie ucznia |
Komisja Egzaminu Klasyfikacyjnego |
6 |
Egzamin poprawkowy |
Poprawienie oceny niedostatecznej na ocenę pozytywną |
Komisja Egzaminu Poprawkowego |
7 |
Przygotowanie do egzaminu dojrzałości |
Opanowanie materiału programowego niezbędnego do zdania egzaminu dojrzałości |
Nauczyciel |
8 |
Pisemny egzamin dojrzałości |
Otrzymanie oceny pozytywnej z pisemnego egzaminu dojrzałości |
Państwowa Komisja Egzaminacyjna |
9 |
Ustny egzamin dojrzałości |
Otrzymanie oceny pozytywnej z ustnego egzaminu dojrzałości |
Państwowa Komisja Egzaminacyjna |
Źródło: Opracowanie własne.
Proces oceniania ucznia szkoły średniej
Ocenianie wewnątrzszkolne osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programów nauczania oraz formułowaniu oceny. Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie. Pomaga uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju, motywowaniu go do dalszej pracy. Ocenianie dostarcza rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia. Umożliwia też nauczycielom doskonalenie organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej. Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje:
1) formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych oraz informowanie o nich uczniów i rodziców (prawnych opiekunów),
2) bieżące ocenianie i śródroczne klasyfikowanie, według skali i w formach przyjętych w danej szkole oraz zaliczanie niektórych zajęć edukacyjnych,
3) przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych,
4) ustalanie ocen klasyfikacyjnych na koniec roku szkolnego (semestru) i warunki ich poprawiania.
Proces oceniania ściśle wiąże się z przekazywaniem wiedzy w czasie zajęć lekcyjnych prowadzonych różnymi metodami. Mogą to być wykłady, ćwiczenia, konsultacje. Istnieją również różne metody sprawdzania i egzekwowania wiedzy. Klient czyli uczeń wykazuje się znajomością materiału w czasie sprawdzianów, kartkówek, pisania testów, odpowiedzi ustnych i prac klasowych. Jego wiedza oceniana jest zgodnie z kryteriami ocen w skali 1-6. Proces oceniania przedstawiono na rysunku 25.
Źródło: Opracowanie własne.
Wybrałam ten fragment pracy, ponieważ uważam, że proces oceniania ucznia jest dla nauczyciela procesem kluczowym.
mgr inż. Wioletta Efinowicz